Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (GASAM), Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi işbirliğiyle düzenlediği “İnsan Hakları Hukuku HALEP” konulu panelde, Suriye’de insan hakları ihlalleri üzerine konuşuldu.
Üniversitenin Haliç Yerleşkesinde düzenlenen panelin açılış konuşmasını yapan GASAM Başkanı Cemal Demir Suriye’deki krizi, yerel iç savaş, bölgesel kriz ve küresel rekabet olarak 3 şekilde tanımladığını, bu 3 aşamada da dünyanın evrensel ahlak değerlerinin yerle bir edildiğini ifade etti. Müslümanların da Suriye’deki duyarsızlığına dikkat çeken Demir, genç zihinlerin çözüm için kendi reçetelerini yazmaları gerekliliğine işaret etti.
Devletler Terör Örgütü Kılığında
Suriye savaşının bütün bilinenleri altüst ettiğini söyleyen GENAR Başkanı İhsan Aktaş, soğuk savaş döneminde bile her şeyin bir hukuku olduğunu, bir ülkenin başka bir ülke üzerindeki işgalini bir haklılık prensibine dayandırdığını, Irak ile başlayan menfaate dayalı işgal hareketinin son halkasının Suriye’de sürdürüldüğünü belirtti. Artık savaşların hukukuyla birlikte ahlakının da kalmadığını söyleyen Aktaş, devletlerin özellikle Ortadoğu’da terör örgütü kılığına girmesinin uzun vadede insanlar için en tehlikeli şey olduğunu ifade etti.
Suriye Nur Derneği Başkanı Dr. Mehdi Davut, savaş öncesindeki Suriye’den bahsettiği konuşmasında, ülkedeki baskıcı rejimin hayatı nasıl olumsuz etkilediğine dair içeriden bir göz olarak bilgi verdi ve insanların adeta bir korku cumhuriyetinde yaşadıklarını söyledi.
BM, 3. Dünya Savaşı’nı Engelleyemeyecek
Evrensel hukukun Suriye’de nasıl uygulandığı üzerine konuşan Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi Hukuk Direktörü Av. Mustafa Demiral, küresel savaşların önüne geçmek için ve dünyada barış, adalet ve güvenliği sağlamak üzere kurulan BM’nin uygulamada ne denli eksik kaldığına dikkat çekti. Devletlerin rızaî olarak imzaladıkları uluslararası hukuk anlaşmalarında, kuralları ihlal edenlere yaptırım uygulayacak bir üst otorite olmamasının Suriye’deki mevcut durumun yaşanmasına sebep olduğunu söyleyen Demiral, küresel bir lidere acil ihtiyaç olduğunu aktardı. BM’nin işleyişindeki düzensizlik ve siyasi aktörlerin güçlü tavrının Suriye’de işlenen insanlık suçlarının yargılanmasına engel teşkil ettiğini aktaran Demiral, BM’nin 3. dünya savaşının çıkmasına engel olamayacağını da sözlerine ekledi.
Suriye’nin Yeniden İnşası 25 Yılı Bulacak
İNSAMER Araştırmacısı Soner Doğan Arap baharının Suriye bilançosuyla ilgili bilgi verdi. 6 yıllık süreçte 500 bin insanın öldüğünü, 1 milyondan fazla insanın yaralandığını, 13 milyon insanın mülteci konumunda yaşadığını söyleyen Doğan; bazı kaynaklarda yer alan BM’nin 2015 yılından itibaren Suriye’de ölen insanların kaydını tutmadığı bilgisine dikkat çekti. Suriye’nin yeniden inşası için yıllık 7,5 milyar dolara ihtiyaç olduğunu belirten Doğan, toparlanmanın 20-25 yılı bulabileceğini söyledi.
Haber: Kübra ERTEN
